Ortodontik Tedavi Nedir, Ne İşe Yarar?
Çocuklarda ve erişkinlerde görülen çene konum bozukluklarının ve diş çapraşıklık ve düzensizliklerinin, çeşitli apareylerle düzeltilmesine ortodontik tedavi denir. Ortodontik tedavi ile; üst çene, alt çene, üst ve alt diş kavislerinin doğru konumlandırılması ve bunların rehberliği ile dişler ve dişleri destekleyen dokuların düzenlenmesi ve doğru konumlandırılması amaçlanır.
Ortodontik Bozukluklar Nelerdir?
Çapraşıklık: Dişlerin yan yana, düzgün bir şekilde hizalanması için yeterli yer olmayıp, dişlerin birbiri üzerine, sıkışık konumlanması durumudur.
Çapraz kapanış: üst dişlerin, yan taraflarda ve ön bölgede, alt dişlerden daha içeride olması durumudur.
Açık kapanış: Ön, arka ve yan dişler temas halindeyken, bu bölgelerden birinin temas etmeyip, söz konusu bölgede üst dişlerin alt dişleri örtmemesidir.
Derin örtülü kapanış: Üst kesici dişlerin, alt kesici dişleri örtme miktarı olan 2-3 mm’den daha fazla örtmesi durumuna derin kapanış denir.
İleri itim: Üst ön kesici dişlerin, alt ön kesici dişlerden 3 mm den daha fazla önde yer alması durumudur.
Diastema (Aralıklı diş): Komşu dişlerin birbirine temas etmeyip, aralarında boşluklar bulunması durumudur.
Gömülü diş: Daimi dişin ağızda yerini alamayıp çene kemiği içerisinde kalması durumudur.
Ortodontik Tedavi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Ortodontik Bozukluk Oluşmasını Engellemek İçin Neler Yapmak Gerekir?
Süt dişlerinin erken kaybının engellenmesi gerekir. Bunun için ağız hijyeninin çok iyi olması gerekir. Süt dişi zamanından önce çekilmek zorunda kalındıysa, yer tutucu yapılması gerekir.
Ortodontik Tedavi Neden Gereklidir?
Çapraşık dişlerin temizlenebilmesi daha zor olduğundan, çürüğe ve periodontal hastalığa yatkınlık artmaktadır. Kapanış bozuklukları dişlerin daha çabuk aşınmasına, çene eklemi rahatsızlıklarına, baş ve yüz ağrılarına neden olabilirler. Ön dişler bölgesinde açık kapanış varsa veya ön dişler aralıklı ise sesler doğru çıkmaz ve konuşma bozukluğu görülür.
Ortodontik tedavi, ayrıca, estetik açıdan fayda sağlayarak hastalara öz güven kazandırır.
Ortodontik Tedavide İdeal Yaş Nedir?
Dişsel problemlerin tedavisi için ideal yaş; süt dişlerinin değişiminin tamamlanmak üzere olduğu, 10-12 yaş civarıdır. Ancak çeneleri ilgilendiren iskeletsel problemler mevcutsa veya parmak emme, dil itimi gibi kötü alışkanlıkların bıraktırılmasında, tedaviye daha erken başlanmalıdır. Mevcut problemlerin erken teşhisi ve gerekirse tedavisine başlanması için, 6-7 yaş civarı ortodontist muayenesi önerilmektedir.
Ortodontik Tedavide Kullanılan Apareyler Nelerdir?
Alt çene ileriliği, geriliği, üst çene ileriliği, geriliği gibi, iskeletsel problemlerin varlığında ağız içinden ve/veya ağız dışından takılan apareyler kullanılır. İskeletsel problemi olmayıp sorun sadece dişlerden kaynaklanıyorsa, takıp çıkarılabilen ağız içi apareyler veya sabit tellerle, tedavi uygulanmaktadır.
Ortodontik Tedavide Diş Çekimi Gerekir Mi?
Her ortodontik tedavide diş çekimi yapılması gerekmez. Dişlerin ideal ilişkiye ve pozisyona getirilmesi için gereken yer, diğer yöntemlerle elde edilemeyecek kadar fazla ise diş çekimi kararı verilebilir.
Erişkinler Ortodontik Tedavi Yaptırabilir Mi?
Sanılanın aksine erişkinler de ortodontik tedavi görebilirler. Sağlıklı bir diş eti ile her yaşta dişleri hareket ettirmek mümkündür.
Ortodontik Tedavi Ne Kadar Sürer?
Aktif tedavi ortalama 1,5-2 yıl sürer. Ancak bu süre tedavinin şekline, problemin türüne, hastanın yaşına ve uyumuna bağlı olarak değişiklik gösterir.
Ortodontik Tedavide Teller Dudaklarına Batar Mı?
Teller takıldıktan sonraki ilk 3-4 gün hafif düzeyde ağrınız olabilir, ilk 7-10 gün arasında da tellerinize alışana kadar, dudak ve yanak içlerinde tahrişler olabilir.
Görünmeyen Tellerle De Tedavi Olabilir Mi?
Hastaların estetik kaygılarını ortadan kaldırmak amacıyla, metal braketler yerine, diş rengindeki porselen braketler kullanılmaktadır. Bu braketler diş renginde olduklarından fazla belli olmazlar, estetiktirler.
İçten Tel Tedavisi Nasıl Yapılır? (Lingual Ortodonti)
Lingual ortodonti sisteminde teller, dişlerin ön yüzeyleri yerine arka yüzeylerine, dil tarafına yapıştırılır. Bu nedenle gülerken ve konuşurken görünmezler, estetiktirler.
Bu teknikte braketler klasik yöntemdeki gibi direk olarak yapıştırılmazlar, hastadan alınan ölçü üzerinde laboratuvar çalışması ile konumlandırılır ve bir taşıyıcı kaşık vasıtasıyla hastaya transfer edilerek dişlere yapıştırılır. Ayrıca dişlerin arka yüzeyleri lazerli tarama yöntemleri ile taranarak, dişlerin yüzeyine tam olarak uygun, kişiye özel, doğru harekete imkan tanıyan braketler de mevcuttur.
Telsiz Ortodonti, Şeffaf Plaklarla Tedavi Nedir, Nasıl Yapılır?
İnvisalign, clear aligner, orthoclear gibi teknolojiler ile, çapraşık dişler, diş telleri olmaksızın düzeltilebilmektedir. Dişlerinizin mevcut durumu, ağız içi taramanız yapılarak veya ölçünüz alınarak, şeffaf plak üretici firmaya gönderilir. Ortodontistiniz tedavi planında nasıl bir düzeltim yapılması gerektiğini analiz uzmanlarına bildirir. Analiz uzmanları bu doğrultuda bir simülasyon hazırlayıp ortodontistinize gönderir. Doktorunuz gerekli gördüğü yerleri düzeltir ve plan istediği hale gelince onay verir ve plaklarınız üretim sürecine alınır. Bilgisayar ortamında dizayn edilip hazırlanan bir seri şeffaf plak, 1-2 haftada bir değiştirilerek, dişler istenen pozisyona getirilebilmektedir. Bu plakların avantajları, şeffaf olduklarından çok fazla belli olmamaları, yemekte çıkartılmaları ve kullanım kolaylığı, batma acıtma yapmamaları ve hijyenik olmalarıdır.
Ortodontik Tedavinin Riskleri Var Mıdır?
Tedavi sırasında ağız bakımı iyi olmayan hastaların dişlerinde kalıcı lekeler ve çürük görülebilir, dişeti hastalıkları oluşabilir. Nadiren tedavi sırasında diş köklerinde erime olabilmektedir.
Ortodontik Tedaviden Sonra Dişlerim Tekrar Bozulur Mu?
Aktif tedaviniz bittikten sonra pekiştirme tedavisi uygulanmaktadır. Bu tedavi ile kemik güçlenene kadar dişleri bir arada tutularak, bozulmanın engellenmesi hedeflenir.
Ortodontik Tedavi Sırasında Dişlerimi Nasıl Fırçalamalıyım?
Her yemekten veya ara yemeklerden sonra dişler fırçalanmalıdır. Günde en az bir kere diş araları ve braket araları, ara yüz fırçası ile temizlenmelidir. Gece yatmadan önce dişler fırçalandıktan sonra florürlü bir ağız gargarası kullanılmalıdır. Ağız duşu kullanılması faydalı olur.
